Vai trò của việc xét nghiệm đường huyết là gì?

Xét nghiệm đường huyết (hay xét nghiệm glucose máu) là phương pháp giúp đo lượng đường (glucose) có trong máu tại một thời điểm nhất định.

Glucose là nguồn năng lượng chính cho cơ thể, đặc biệt là cho não và hệ thần kinh. Tuy nhiên, nếu lượng đường trong máu quá cao hoặc quá thấp, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo rối loạn chuyển hóa – điển hình là bệnh tiểu đường (đái tháo đường).

Mục đích của xét nghiệm đường huyết

Xét nghiệm đường huyết không chỉ dành cho người đã mắc bệnh tiểu đường mà còn rất cần thiết trong việc phát hiện sớm, theo dõi và kiểm soát sức khỏe. Cụ thể:

Phát hiện sớm bệnh tiểu đường

Nhiều người mắc tiểu đường giai đoạn đầu không có triệu chứng rõ ràng. Xét nghiệm đường huyết giúp phát hiện sớm tình trạng tăng đường máu để can thiệp kịp thời – tránh biến chứng tim mạch, thận, mắt hoặc thần kinh.

Theo dõi hiệu quả điều trị

Đối với người đang điều trị tiểu đường, xét nghiệm giúp bác sĩ đánh giá khả năng kiểm soát đường huyết, từ đó điều chỉnh thuốc, chế độ ăn và luyện tập phù hợp hơn.

Kiểm tra định kỳ cho người có nguy cơ cao

Người thừa cân, ít vận động, có người thân mắc tiểu đường, phụ nữ mang thai hoặc người trên 40 tuổi nên xét nghiệm đường huyết định kỳ để phòng ngừa bệnh sớm.

Hỗ trợ chẩn đoán các rối loạn chuyển hóa khác

Ngoài tiểu đường, xét nghiệm đường huyết còn giúp phát hiện các tình trạng như hạ đường huyết, rối loạn dung nạp glucose, hay hội chứng chuyển hóa.

Các loại xét nghiệm đường huyết phổ biến

Xét nghiệm đường huyết lúc đói (FPG)

Mục đích: Kiểm tra lượng đường trong máu sau khi nhịn ăn ít nhất 8 tiếng (thường làm vào buổi sáng).
Cách thực hiện: Lấy mẫu máu tĩnh mạch khi bạn chưa ăn sáng.

Xét nghiệm đường huyết sau ăn (PPG)

Mục đích: Đánh giá khả năng cơ thể xử lý và hấp thu đường sau bữa ăn.
Cách thực hiện: Lấy mẫu máu 2 giờ sau khi ăn.

Xét nghiệm HbA1c (Hemoglobin A1c)

Mục đích: Giúp theo dõi mức đường huyết trung bình trong khoảng 2–3 tháng gần nhất, phản ánh hiệu quả kiểm soát đường máu lâu dài.
Cách thực hiện: Lấy máu tĩnh mạch, không cần nhịn ăn.

Nghiệm pháp dung nạp glucose (OGTT)

Mục đích: Dùng để chẩn đoán tiền tiểu đường hoặc tiểu đường thai kỳ.
Cách thực hiện: Sau khi nhịn ăn, bạn sẽ uống dung dịch chứa glucose và được lấy máu xét nghiệm sau 2 giờ.

Khi nào nên xét nghiệm đường huyết?

Bạn nên đi xét nghiệm khi có các dấu hiệu sau:

Khát nước thường xuyên, tiểu nhiều, sụt cân không rõ nguyên nhân
Hay mệt mỏi, hoa mắt, vết thương lâu lành
Gia đình có người mắc bệnh tiểu đường
Phụ nữ mang thai (đặc biệt là trong tam cá nguyệt thứ hai)

Lợi ích của việc xét nghiệm đường huyết định kỳ

Phát hiện sớm nguy cơ bệnh tiểu đường
Kiểm soát sức khỏe chủ động
Ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm
Giúp bác sĩ theo dõi, điều chỉnh phác đồ điều trị hiệu quả

Xét nghiệm đường huyết là bước kiểm tra đơn giản nhưng cực kỳ quan trọng để theo dõi sức khỏe chuyển hóa. Việc xét nghiệm định kỳ giúp bạn phát hiện sớm bệnh tiểu đường, kiểm soát đường huyết hiệu quả và bảo vệ tim, thận, mắt, thần kinh khỏi những biến chứng nguy hiểm.

Đọc thêm:

Ý nghĩa chỉ số LDH trong máu cao và cách xét nghiệm chuẩn y khoa

Chỉ số P-LCC thấp là bệnh gì?

Xét nghiệm huyết học HGB là gì? Ý nghĩa của xét nghiệm với cơ thể

Cách lựa chọn máy xét nghiệm sinh hóa tốt

Bộ xét nghiệm sinh hóa cơ bản gồm những gì?

tháng 10 15, 2025